Rodzice i nastolatek - Jak chronić dziecko przed zachowaniami ryzykownymi?

Rodzice i nastolatek - Jak chronić dziecko przed zachowaniami ryzykownymi?

 

Być rodzicami nastolatka nie jest łatwo. Jeżeli jednak rozumie się i pamięta, że okres dorastania jest tak samo trudny dla rodziców jak i dla dziecka – to połowa sukcesu.

Większość rodziców najbardziej boi się okresu, kiedy dziecko zaczyna dorastać. Wymyka się wtedy ono spod kontroli, buntuje się, poszukuje nowych doświadczeń, a rodzice czują się bezradni, w dodatku mniej ważni dla dziecka niż jego rówieśnicy.

Wszyscy chcemy być dobrymi rodzicami i na ogół nie szczędzimy wysiłku, aby nasze dzieci były szczęśliwe. Staramy się, chcemy dla dziecka jak najlepiej, a mimo to zdarza się, że spotykają nas rozczarowania, a dziecko sprawia kłopoty.

Nie ma prostych i skutecznych recept na to, jak całkowicie uchronić dziecko przed narkotykami, dopalaczami i innymi środkami uzależniającymi, ale jedno jest pewne: im lepszy mamy kontakt z dzieckiem, tym łatwiej ustrzeżemy je przed różnego rodzaju uzależnieniami. Rozmowa jest podstawą dobrych kontaktów z dzieckiem, bo pozwala lepiej poznać jego świat, oczekiwania, ale też różnorodne problemy. Nie bójmy się rozmawiać także na trudne tematy. Wiedza o narkotykach i innych uzależnieniach pomaga przełamać opory przed rozmową z dzieckiem na trudne tematy. Im więcej wiemy na temat narkotyków          i innych uzależnień, tym łatwiej przekonamy dziecko o ich szkodliwości.

Co zatem warto wiedzieć i robić, aby chronić dziecko przed ryzykownymi zachowaniami:

  • Znać prawa rządzące rozwojem dziecka.
  • Wiedzieć, jak budować dobry kontakt z dzieckiem.
  • Znać powody, dla których młodzi sięgają po narkotyki, alkohol, papierosy.
  • Być konsekwentnym w przestrzeganiu zasad.
  • Mieć rzetelną wiedzę na temat narkotyków

Młodzi ludzie buntują się przeciw dorosłym, a rodzice są pierwszymi dorosłymi, przeciw którym ten bunt jest skierowany. Dzieci w okresie dorastania chcą być traktowane jak dorosłe i nie godzą się z zakazami i ograniczeniami stosowanymi przez rodziców. Taka postawa jest wyrazem naturalnego w tym wieku dążenia do wyodrębnienia się niezależności, ale też najczęściej rodzi konflikty.

Dla nastolatków często najważniejsza staje się grupa rówieśnicza. Bycie w grupie rodzi konieczność dopasowania się do niej, zyskania akceptacji, czasem za wszelką cenę, wbrew temu, czego oczekują dorośli. Nierzadko młodzi ludzie darzą większym zaufaniem przyjaciół niż rodziców, dlatego próby ograniczenia im swobody w tym zakresie na ogół kończą się niepowodzeniem. Dla rodziców to trudny test wytrzymałości, cierpliwości i rodzicielskiej miłości. Dorastające dzieci w tym czasie potrzebują naszej dyskretnej obecności i gotowości do udzielenia im pomocy. Wierzą, że w porę zareagujemy, gdy dzieje się coś niedobrego i znajdziemy sposób, aby rozwiązać problem. Chcą widzieć w nas swoich sojuszników, na których mogą liczyć w trudnych momentach.

Czego więc potrzebują od nas nasze dzieci:

  • Poczucia więzi i przynależności do rodziny. Chcą czuć się kochane, rozumiane i przekonane, że mogą liczyć na wsparcie rodziców. Potrzebują naszego szacunku, przyjaznej atmosfery w domu – poczucia bezpieczeństwa.
  • Poczucia własnej wartości. Chcą, aby docenić ich wysiłek włożony w osiąganie sukcesów oraz chcą mieć pewność, że nie zostaną przez nas skrytykowane i odrzucone, gdy im się coś nie uda.
  • Wiarygodności. Chcą mieć pewność, że zachowujemy się tak, jak mówimy, ale także, ze potrafimy przyznać się do własnych słabości, niewiedzy i błędów.
  • Sprawiedliwego traktowania. Przekonania, że rodzice w niejasnej sytuacji zareagują w oparciu o wnikliwe rozpatrzenie sprawy.
  • Stanowczości w ważnych sprawach. Potrzebują jasno określonych reguł i konsekwencji w ich przestrzeganiu.
  • Poszanowania intymności i dyskrecji. Chcą mieć pewność, ze granice ich prywatności są przez nas respektowane.

 

Opracowała: Grażyna Chodkowska

(pedagog szkolny)